Inleiding
Honden met achterhandproblemen; we zien ze vaak in de praktijk. Al gauw wordt gedacht aan heupdysplasie. Maar er zijn meer oorzaken van achterhandproblemen. En daar willen wij u graag meer over vertellen. Het vaststellen van de juiste oorzaak van een achterhandprobleem stelt ons in staat om de juiste behandeling te geven. En we weten met een goede diagnose ook meer over wat ons te wachten staat, hoe de prognose is.
Er zijn veel behandelingsmogelijkheden: pijnstillers, aangepaste voeding, voedingssupplementen, trainingsprogramma’s, chirurgie, homeopathische middelen, acupunctuur enz. Homeopathische middelen scoren hoog bij de behandeling van achterhandproblemen en verdienen dikwijls de voorkeur boven de gebruikelijke pijnstillers. Homeopathische middelen hebben niet de bijwerkingen zoals we die kennen van pijnstillers. Maar homeopathie kan noodzakelijke chirurgie niet vervangen, wel vaak nog aanvullen.
Wij willen u enigszins wegwijs maken in de achterhandproblematiek bij de hond en van de meest bekende oorzaken van achterhandproblemen: de klachten, het rontgenbeeld en de behandeling, waaraan wij de voorkeur geven, bespreken.
De volgende achterhandproblemen komen in aan de orde:
Heupdysplasie (HD)
Spondylose
Degeneratieve myelopathie (DMP)
Cauda Equina Syndroom (CES)
Hernia of Hernia Nuclei Pulposi (HNP)
Voorste kruisband ruptuur (VKB)
Niet zelden vinden we een combinatie van oorzaken. Regelmatig zien we ook een combinatie van achterhand en voorhand problemen. Dat maakt de zaak erg complex. En dan moeten we bekijken wat hoofdoorzaak is van de klachten en wat bijzaak?
Heupdysplasy (HD)
Klachten
Kreupelheid aan 1 of 2 achterpoten. De kreupelheid is erger bij beginnende beweging en verdwijnt (meestal 100%) bij voortgezette beweging. Overbelasting geeft een verergering van deze zogenoemde startproblemen. Natte kou verergert ook de klachten. Vaak zien we een nauwe stand en een nauw gangwerk van de achterpoten, steile stand, koehakkigheid en telgang. Op de lange duur kan er sprake zijn van een constante kreupelheid.
Behandeling
De behandeling is afhankelijk van de ernst van de afwijking. Opvallend is, dat een hond met ernstig afwijkende heupen soms helemaal goed loopt, en een hond met nauwelijks afwijkingen kreupel. In onze hand-out Arthrose protocol worden de verschillende mogelijkheden voor de behandeling van heupdysplasie besproken.
Een vroege start met een homeopathische behandeling en voedingssupplementen, naast training en gewichtscontrole, kan veel narigheid voorkomen In de meeste gevallen kiezen we voor de homeopathische behandeling met MacSamuel Gewricht D.
Spondylose
Klachten
Stijfheid in de achterhand / rug. Er is niet echt sprake van gillende pijn. Moeilijk overeind komen, moeilijk gaan liggen (draaien en kreunen). Mager worden (atrofie) van de bilspieren en krassen met de achterpoot nagels over de grond (slepen). Het hollen van de rug wordt lastiger: de hond kan slecht in de auto springen of de trap oplopen. Beweging verbetert wel de klachten. Combinaties met heupdysplasie en knie arthrose komen regelmatig voor. Spondylose kan op alle plekken van de wervelkolom voorkomen, dus ook in de nek en kan dan oorzaak zijn van een kreupele voorpoot. Spondylose kan in enkele gevallen oorzaak zijn van een chronische steeds weer terugkerende blaasontsteking, onwillekeurig urineverlies en verergering van al bestaande klachten t.g.v. heupdysplasie.Spondylosis op zich is niet pathologisch maar door de extrabotafzetting kan het soms zijn dat zenuwen die uit het ruggemergkanaal vertrekken locaal geïrriteerd of bekneld kunnen raken met alle gevolgen vandien.
Behandeling
Spondylose laat zich zeer goed behandelen met MacSamuel Wervel S.
Degeneratie van het ruggenmerg
Klachten
Degeneratieve myelopathie (DMP), zoals we dat noemen, komt met name voor bij oudere / oude honden. Geleidelijk aan wordt de achterhand steeds slapper. Er is helemaal geen sprake van pijn (!), alleen maar van slapte. Het proces verloopt over maanden, soms wel over een jaar tot anderhalf jaar. We zien het vaker bij Duitse herders.
Op de röntgenfoto zien we meestal geen enkele afwijking. We moeten er rekening mee houden, dat bij een oudere hond met bijvoorbeeld spondylose er `stiekem’ (omdat we het niet zichtbaar kunnen maken op de röntgenfoto) toch ook nog een degeneratie van het ruggenmerg bij kan spelen. Het is belangrijk om zich dat te realiseren, omdat DMP een slechte, spondylose een redelijk goede prognose heeft.
Behandeling
In de gewone diergeneeskunde kunnen we nog pogingen ondernemen met vitamine B en anabole steroïden. De resultaten zijn teleurstellend. In de homeopathie kunnen we nog middelen proberen als Ginkgo biloba OER, Natrium muriaticum D12, Strychninum nitricum D6. Maar de resultaten zijn ook hiervan niet geweldig.
Cauda equina syndroom
Klachten
Bij dit syndroom zien we pijn. Deze manifesteert zich als plotseling piepen of gillen, bij verkeerde bewegingen, zoals een gekke sprong of een botsing met een andere hond. Vaak blijft het bij deze incidenten en functioneert de hond verder volledig normaal. Er zijn er zelfs die gewoon behendigheid blijven doen. Meest geziene klachten is dat het in de wagen of op de bank springen moeilijker gaat, traplopen gaat minder, opstaan met de achterpoten is moeizamer en vaak gaat de hond ook wat meer met de tenen over de grond slepen. Soms merkt de eigenaar zelf al op, dat de hond gevoelig is in de lage onderrug bij borstelen of lichte druk ter plekke. In een aantal gevallen zien we een kreupelheid aan de linker of rechter achterpoot. Soms wisselend links – rechts, of slapte in beide achterpoten. We vinden in dergelijke gevallen niets aan de poot of poten zelf. Mogelijk alleen wat minder kracht. Het gaat hier om een lichte verlamming of mogelijk een doof gevoel in de achterpo(o)t(en). Deze toestand is waarschijnlijk te vergelijken met ischias bij de mens. Slapte in de achterhand trekt ook een wissel op heupen en knieën.
Cauda equina is Latijn voor paardenstaart. Zo noemen we het laatste deel van het ruggenmerg, dat via de laatste lendenwervels en het heiligbeen in de staartwervels loopt. Die bundel zenuwuiteinden lijkt op een paardenstaart. Vandaar. Er is sprake van instabiliteit tussen de laatste lendenwervel (L) en het heiligbeen (H). Daardoor ontstaat een niveauverschil, trapvorming (T), tussen de genoemde wervels kan het ruggenmerg (R) klem komen te zitten. Soms zien we, dat het wervelkanaal ter hoogte van het heiligbeen vernauwd is; we spreken dan van stenose (S).
Behandeling
In eerste instantie pijnstillers geven. Indien dit niet goed helpt dan kan men net zoals bij mensen epidurale infiltraties toepassen met vaak schitterende resultaten. Hierbij wordt een langdurige ontstekingsremmer thv de locatie van het probleem ingespoten. Acupunctuur is een bewezen werkzame behandeling. Een andere behandeling is homeopathie. Een beproefd middel is Gnaphalium Pentarkan®, een humaan homeopathisch middel voor mensen, dat gegeven wordt aan ischias patiënten. Soms moeten we uiteindelijk toch besluiten tot chirurgie.
Hernia
Klachten
Acute pijn met of zonder verlammingsverschijnselen in de achterhand, als de hernia in het lenden gebied zit.
Bij een hernia puilt het weefsel, dat normaliter tussen de wervels zit naar boven en drukt tegen het ruggenmerg aan. Dat weefsel, bestaat in feite uit weefselresten, bloed en vocht. Soms geeft een gewone röntgenfoto geen duidelijkheid en hebben we een röntgenfoto met contrastvloeistof nodig, of beter nog een scan.
Voorste kruisband ruptuur
Klachten
Kreupelheid aan een achterpoot. Bij staan ontlasten van de poot en met de tenen de grond aantippen (tip-toe). Bij onderzoek blijkt het kniegewricht verdikt en boven en onderbeen in horizontale richting ten opzichte van elkaar te verschuiven (schubladen fenomeen). In zo’n gewricht, waarin speling zit ontwikkelt zich in de loop van de tijd arthrose en is er kans op scheuren van de meniscus. Door overbelasting van de andere poot is er kans op ook een ruptuur van de voorste kruisband van de andere poot.
Behandeling
In vrijwel alle gevallen is operatief ingrijpen noodzakelijk. Eventuele arthrose kan goed behandeld worden met homeopathie en voedings-supplementen.
Deze cliënten hand-out is bedoeld als ondersteuning van het consult door de dierenarts. De tekst gaat ervan uit dat uw huisdier al door de dierenarts is gezien. De adviezen in de hand-out gelden alleen voor dieren bij wie de diagnose is gesteld. De informatie dient niet als vervanging van een consult door de dierenarts! Bedenk bij het lezen dat de gezondheidssituatie van uw huisdier anders kan zijn dan in de teksten wordt beschreven. Verder worden al onze hand-outs vervaardigd aan de hand van niet alleen wetenschappelijke literatuur, maar ook van onze eigen inzichten op grond van persoonlijke ervaringen. Daarom kan de informatie voor een deel afwijken van de gangbare literatuur.
